مقررات و قوانین اینکوترمز

در راستای تجارت بین المللی قوانینی وجود دارد که به آن قوانین اینکوترمز گفته می شود. این کلمه که ترکیبی از سه کلمه  International Commercial Terms  می باشه به معنای اصطلاحات بین المللی بازرگانی است و در واقع این مجموعه قوانین وظایف خریداران و فروشندگان را در زمینه تجارت و معامله های بین المللی روشن می سازد. قوانین اینکوترمز در چند دسته اصلی و چند دسته فرعی تقسیم بندی می شوند. از جمله قوانین و مقررات اینکوترمز می توان به موارد زیر اشاره نمود:

قوانین گروه E : 

بر اساس قوانین این گروه فروشندگان در تجارت های بین المللی وظیفه دارند محموله های تجاری را در همان منطقه محل فعالیت خود به خریداران تحویل دهند.
قوانین گروه F : بر اساس قوانی گروه F فروشندگان موظف اند محموله های تجاری فروخته شده را در محلی که خریدار تعیین کرده است به او تحویل دهند.
قوانین گروه C : بر اساس این قوانین فروشنده  محموله تجاری تنها وظیفه حمل و نقل محموله را از مبداء به مقصد بر عهده می گیرد و مسئولیتی در برابر حوادث و اتفاقاتی که ممکن است در طول مسیر حمل و نقل برای محموله تجاری ایجاد شود بر عهده ندارد.

قوانین گروه D : 

بر اساس قوانین گروه D فروشنده محموله تجاری موظف است نه تنها حمل و نقل محموله تجاری را از کشور مبداء به کشور مقصد بر عهده بگیرد، بلکه مسئولیت تمامی حوادث، آسیب ها و اتفاقاتی که ممکن است در طول مسیر حمل و نقل برای محموله تجاری ایجاد شود بر عهده فروشنده می باشد.
ریسک

یکی از مواردی که در راستای قوانین اینکوترمز به ان توجه و پرداخته می شود اصطلاح ریسک می باشد. با توجه به قوانین اینکوترمز در تجارت بین المللی مشخص می شود که از بین فروشنده و خریدار در یک معامله ی تجاری، کدام یک از طرفین معامله باید ریسک خطرات احتمالی را در هنگام تحویل محموله تجاری به خریدار بپذیر و این ریسک چه زمانی از فروشنده به خریدار منتقل می شود. همچنین ریسک خطرات احتمالی موجود در هنگام حمل و نقل محموله تجاری از کشور مبدأ به سمت کشور مقصد بر عهده کدام یک از طرفین معامله می باشد.

مسئولیت ها

برای این که یک معامله تجاری به درستی بین فروشنده و خریدار منعقد شود هر دو طرف معامله باید مدارک و مجوزهایی را در این راستا تهیه نمایند که از جمله این مدارک و مجوزها می توان به مواردی چون مجوز صادرات محموله تجاری، مجوز واردات محموله تجاری، بیمه نامه، گواهی بازرسی کالا و … اشاره کرد. در واقع این مسئولیت ها بر عهده یکی از طرفین یا هر دو قرار می گیرد، حال خریدار و فروشنده می توانند با استفاده از قوانین اینکوترمز این گونه مسئولیت ها را به راحتی بین یکدیگر تقسیم نماید تا مدارک مورد نیاز جهت داشتن یک تجارت کاملا قانونی تهیه شود.

مزایای اینکوترمز

وجود قوانین اینکوترمز در روند تجارت بین المللی می توان مزیت های زیادی هم برای خریداران و هم برای فروشندگان را به دنبال داشته باشد. به طور کامل قوانین اینکوترمز از ۱۱ قانون اصلی و تعدادی قانون فرعی تشکیل شده است، به گونه ای که تمامی مسئولیت ها و وظایف خریداران و فروشندگان را با توجه به تمامی شرایط معامله مشخص می کند و باعث می شو درصد ابهام این افراد در رابطه با قوانین و مسئولیت ها کاهش پیدا کند. همچنین وجود قوانین اینکوترمز باعث می شود که خریداران و فروشندگان محموله های تجاری پاسخ بسیاری از سوالات خود را در زمینه تجارت بین المللی به دست آورند.مزیت پیروری از قوانین اینکوترمز در تجارت این است که این قوانین با بیانیه هایی که دارد تعیین می کند:

فروشنده چگونه کالا و فاکتور فروش را تهیه نماید و خریدار چه مبلغی را باید پرداخت نماید.
فروشنده محموله تجاری را کی و در کجا باید به خریدار تحویل دهد و ریسک تجارت را به او منتقل کند.
وظیفه تهیه مدارک مورد نیاز جهت واردات و صادرات محموله تجاری بر عهده کدام یک از طرفین می باشد.
و ….

در صورت استفاده نکردن اینکوترمز چه اتفاقی خواهد افتاد؟

قوانین اینکوترمز همان طور که در بالا به آن اشاره شد قوانینی در خصوص حمل و نقل محموله های تجاری از کشور مبداء به سمت کشور مقصد می باشد که استفاده از آن مزایای زیادی را برای هر فروشندگان و خریداران محموله های تجاری به دنبال دارد و هزینه ها و مسئولیت هایی را که در این راستا وجود دارد را به درستی بین خریدار و فروشنده تقسیم می کند، حال در صورتی که تاجران از این قوانین در روند تجارت خود استفاده نکنند، نمی توانند از این مزایا برخوردار شوند و در صورت نداشتن اطلاعات کافی ممکن است تجارت افراد با مشکلات و ضرر و زیان همراه باشد.

کلام پایانی

در این مقاله به بررسی و معرفی انواع اصطلاحات اینکوترمز (Incoterms) پرداختیم تا تجار و بازرگانانی که قصد فعالیت تجاری بین المللی و عقد قراردادهای بازرگانی را دارند، با شناخت و تسلط بر مهمترین اصطلاحات گمرکی در زمینه شرایط حمل و تحویل کالا به خریدار به تجارت خود بپردازند. اصطلاحات تجاری بین المللی یا اینکوترمز مجموعه‌ای از قواعد و شرایط هستند که توسط اتاق بازرگانی وضع می‌شوند و با استفاده از این قواعد، وظایف طرفین معاملات به صورت کاملا شفاف و واضح بیان می‌شود؛ بنابراین آشنایی با این گونه واژگان را در اولویت خود قرار دهید و با کمک متخصصان مجرب شرکت ترخیص کالا ایران ترخیص به ترخیص کالاهای خود از گمرکات کشور بپردازید و خدماتی همچون مشاوره بازرگانی را دریافت کنید.

Incoterms (اینکوترمز)

مجموعه‌ای از قواعد و دستورالعمل های استانداردسازی شده جهت انجام معاملات تجاری بین المللی به صورت واضح و شفاف تعیین شده‌اند که اینکوترمز یا International Commercial Terms نام دارند. اصطلاحات اینکوترمز توسط اتاق بازرگانی برای اولین بار در سال ۱۳۹۶ تدوین شدند و مجموعه‌ای از اصطلاحات تجارت و بازرگانی بین المللی هستند که به منظور شفافیت در حقوق، تعهدات و هزینه‌ها وضع شده‌اند و به امور حمل و نقل، تحویل کالا و سایر وظایف تجاری مربوط هستند. از آنجا که Incoterms از مهمترین اصطلاحات گمرکی است، با ایران ترخیص همراه باشید تا به معرفی انواع قواعد و گروه‌های اینکوترمز در رابطه با حمل و نقل کالا بپردازیم.

به طور کلی اینکوترمز (Incoterms) چیست؟

برای اینکه بهتر با مفهوم و کاربرد اینکوترمز آشنا شوید، در ابتدا باید بدانید این اصطلاح گمرکی مخفف سه واژه International Commercial Terms است و به معنی اصطلاحات بین المللی بازرگانی تعریف شده است. اصطلاحات اینکوتر به مراحل و روش‌های حمل و نقلی اشاره دارند که کالا از لحظه تولید تا زمان رسیدن به خریدار طی می‌کند. انواع گروه‌های اینکوترمز تمامی حالت‌ها و روش‌های متفاوت رسیدن کالا به صاحب آن را شامل می‌شوند و این اصطلاحات به صورت بین المللی تعریف شده‌اند و در تمامی کشورها مشترک هستند.

هر یک از قواعد اینکوترمز شرایط، هزینه‌ها، حالت‌ها و مسئولیت‌هایی را در برمی‌گیرند که طرفین معامله تجاری با توافق یکی از آنها موظف به انجام شرایط تعیین شده هستند؛ به همین دلیل معرفی انواع اینکوترمز به شما در انتخاب بهتر به عنوان خریدار یا فروشنده کمک خواهد کرد. براساس قواعد Incoterms، هر کدام از روش‌های حمل و نقل مورد توافق، مسئولیت‌ها و هزینه‌های مختلفی را شامل می‌شوند که با تعیین این شرایط توانسته‌اند به تسهیل تجارت‌های بین المللی و ارتباط بهتر بازرگانان با یکدیگر کمک کند. از آنجا که این قواعد توسط اتاق بازرگانی بین المللی تدوین می‌شوند، ICC هر ۱۰ سال یکبار اینکوترمز را مورد بررسی و ارزیابی جهت ایجاد تغییر و اصلاح قرار می‌دهد؛ بنابراین مواردی که در ادامه معرفی می‌کنیم را دنبال کنید تا شناخت بهتری از اصطلاحات اینکوترمز یا همان اصطلاحات تجارت بین المللی داشته باشید.
اهمیت و کاربرد Incoterms
شناخت و معرفی انواع اصطلاحات اینکوترمز برای تاجرانی که قصد فعالیت بین المللی را دارند، بسیار حائز اهمیت است. درواقع Incoterms نقش فروشنده و خریدار را در توافقات لازم جهت حمل و نقل کالا و سایر مسئولیت‌ها مشخص می‌کند. به عنوان مثال اگر تحت عنوان تولید کننده قصد صدور و ارسال تولیدات خود به هر نقطه دیگر از جهان را دارید، لازم است چگونگی تحویل کالا را به خریدار در یک قرارداد تجاری و سند معتبر جهت اطلاع او ارائه دهید؛ بنابراین متوجه می‌شویم نقش و اهمیت اینکوترمز در چنین مراحلی نشان داده خواهد شد.

به بیان ساده‌تر، هر فردی به عنوان صادرکننده یا فروشنده کالا موظف است در یک سند مشخص از قرارداد، یکی از قواعد و انواع اینکوترمز را ذکر کند تا خریدار یا گیرنده کالا از چگونگی رسیدن محموله به گمرک مورد نظر اطلاع یابد و طرفین قرارداد بتوانند با تکیه بر یک سند مقرر از شرایط حمل و نقل کالا که در حوزه تجارت و بازرگانی بسیار مهم است، آگاهی یابند.

معرفی انواع اصطلاحات تعریف شده در اینکوترمز

اصطلاحات اینکوترمز به دو دسته اصلی و کلی تقسیم بندی می‌شوند که معنای متفاوتی از یکدیگر دارند؛ بنابراین پیشنهاد می‌کنیم قبل از معرفی انواع اینکوترمز ، اصطلاحات مربوطه را برای درک بهتر قواعد تدوین شده بشناسید. اصطلاحات مناسب برای انواع روش‌های حمل و واژگان مناسب برای باربری دریایی و کشتیرانی، دو دسته اصلی مجموعه اصطلاحات Incoterms هستند. موارد و اسامی زیر مفاهیم کلی از اصطلاحات رایج در زمینه حمل و نقل کالا هستند:

Arrival:

نقطه‌ای که در آن پرداخت هزینه حمل و انتقال بار صورت می‌گیرد.

Delivery:

نقطه‌ای در معامله است که مسئولیت نگهداری از کالا از فروشنده به خریدار انتقال می‌یابد.

To clear for export:

مرحله‌ای جهت دریافت گواهی ترخیص محموله صادراتی و اخذ مجوزهای صادرات کالا

Freight Forwarder:

شرکتی که مسئولیت حمل کالا یا مشارکت در انتقال آن را بر عهده دارد.

Terminal:

انبار، گاراژ کانتینرها، پارکینگ، ترمینال بار جاده‌ای، هوایی یا ریلی و هر مکان سرپوشیده و غیر سرپوشیده
Free: با ذکر این اصطلاح در قرارداد، صادر کننده متعهد می‌شود تا محموله را به نقطه‌ای که از آنجا مورد انتقال قرار می‌گیرد، برساند.

Carrier:

هر فردی که طبق قرارداد مسئولیت حمل و نقل با قطار، هوا، دریا، جاده، رودخانه یا ترکیبی از آنها را بر عهده دارد.

FOB:

در این مورد از انواع اینکوترمز ، تحویل کالا بر روی عرشه کشتی صورت می‌گیرد و به این معنی است که محموله به خریدار روی عرشه کشتی تحویل داده می‌شود تا خریدار بتواند در بندر حمل ذکر شده در قرارداد، محموله خریداری شده را دریافت کند. هنگامی که کالا بر روی عرشه قرار می‌گیرد، مسئولیت نگهداری و ریسک خسارت به آنها از فروشنده به خریدار متنقل خواهد شد و پس از آن صاحب کالا وظیفه پرداخت تمام هزینه‌ها را به عهده می‌گیرد.

این قاعده فقط برای انتقال کالا از طریق حمل دریایی یا آب‌های درون سرزمینی کاربرد دارد و براساس این قرارداد، طرفین معامله توافق کرده‌اند کالا را بر روی عرشه کشتی تحویل بگیرند. علاوه بر این، در نوع ترم FOB از اصطلاحات اینکوترمز فقط وظیفه ترخیص بار صادراتی بر عهده فروشنده است و تمام مسئولیت‌های ترخیص کالای وارداتی بر عهده خریدار خواهد بود. عقد قرارداد بیمه نیز بر عهده خریدار است و فروشنده مسئولیتی در این قبال ندارد.

CIF :

قیمت کالا، هزینه حمل و نقل تا بندر و هزینه بیمه در این روش باید ذکر شوند. در اصطلاح CIF فروشنده بار را بر روی عرشه کشتی به خریدار تحویل می‌دهد و موظف است هزینه حمل و بیمه تا بندر مقصد را نیز پرداخت کند. از این قاعده فقط برای حمل دریایی یا آب‌های درون سرزمینی می‌توان استفاه کرد. دو بندر در روش سیف مهم هستند؛ بندرهایی که کالا در آنها به خریدار تحویل داده می‌شود و بندرهایی که مقصد کالا هستند در این نوع از قواعد اینکوترمز حائز اهمیت هستند.

اگر محموله توسط چند وسیله نقلیه به مقصد ارسال شود، درصورت عدم ذکر شرایط در قرارداد، ریسک خسارت کالاها در شهر اول به واردکننده منتقل خواهد شد. علاوه بر این فروشنده باید پوشش بیمه‌ای را در مقابل میزان خطر خریدار به خسارت دیدن کالا از بندر مبدا تا مقصد خریداری نماید و چنین شرایطی برای برخی از کشورها مانند کشور ما که الزام پوشش بیمه‌ای محلی دارند، ممکن است مشکلاتی را به وجود آورد. همچنین باید بدانید در روش سیف وظیفه ترخیص کالای وارداتی بر عهده خریدار و ترخیص بار صادراتی بر عهده صادرکننده می باشد.

نکاتی درباره FAS ،FCA ،FOB و EXW

در همه اصطلاحات اینکوترمز مربوط به دو گروه F، انتخاب شرکت حمل و نقل بین المللی به طور پیش فرض بر عهده خریدار می‌باشد و پرداخت کرایه حمل نیز با واردکننده یا خریدار است. علاوه بر این در تمام اصطلاحات مربوط به دو گروه E و F، انتقال مسئولیت‌ها زمانی رخ می‌دهد که محموله هنوز در کشور مبدا است. بین تمام این اصطلاحات، در قاعده EXW، انجام امور و تشریفات گمرکی با خریدار می‌باشد و در سایر گروه‌ها این مسئولیت بر عهده فروشنده است.

نکاتی مهم در رابطه با اصطلاحات CIF TCFR ،CRT و CIP در اینکوترمز

لازم است درخصوص اصطلاحات اینکوترمز بدانید که در تمام موارد گروه C انتخاب شرکت حمل و نقل بین المللی با فروشنده یا صادر کننده می‌باشد؛ اما در دو گروه CFR و CPT انتخاب شرکت بیمه با توافق طرفین قرارداد انتخاب می‌شود و در دو گروه CIF و CIP انتخاب شرکت بیمه تنها بر عهده فروشنده کالا است. بنابراین هر شیوه قرارداد جهت حمل و انتقال کالا نکات و شرایط خاص خود را دارد و لازم است طرفین معاملات تجاری با آگاهی کافی نسبت به ذکر شرایط و انتخاب شیوه حمل محموله اقدام کنند.

نکات کلیدی درباره قواعد DDP ،DAP و DPU

در تمامی اصطلاحات این گروه از انواع اینکوترمز ، نقطه انتقال مسئولیت در یکی از نقاط کشور مقصد می‌باشد و هیچ حق انتقالی خارج از محدوده گمرکی مقصد نهایی صورت نمی‌گیرد. علاوه بر این لازم است بدانید در بین این اصطلاحات اینکوترمز فقط در گروه DDP، پرداخت حقوق و عوارض گمرکی و ترخیص کالا از گمرک مقصد نهایی بر عهده فروشنده است.